366 | Keith Emerson (ELP)

Keith Noel Emerson werd geboren op 2 november 1944 in Todmorden, West Yorkshire, Engeland. Hij groeide op in een muzikale familie in Worthing, Sussex. Emerson begon al jong piano te spelen en kreeg klassieke scholing. Hij raakte geïnspireerd door zowel klassieke componisten (zoals Bach en Bartók) als jazzmuzikanten (zoals Dave Brubeck en Oscar Peterson). In zijn tienerjaren speelde hij in lokale jazzbands en ontwikkelde hij zijn typische mix van klassiek, jazz en experimentele muziek.

Emerson kreeg voor het eerst bekendheid als lid van The Nice, een band die symfonische elementen in rockmuziek bracht — iets wat toen nog ongewoon was. Hun bekendste nummer is America, een radicale herinterpretatie van het Leonard Bernstein-nummer uit West Side Story. In deze periode begon Emerson ook zijn theatrale speelstijl te ontwikkelen: hij speelde staand, draaide zijn orgel, gebruikte messen om toetsen vast te zetten, en creëerde een bijna agressieve, showachtige benadering van het instrument.

In 1970 richtte hij samen met Greg Lake (ex-King Crimson) en Carl Palmer (ex-Atomic Rooster) de supergroep Emerson, Lake & Palmer op. ELP werd een van de toonaangevende bands van de progressieve rock-beweging in de jaren ’70. Hun muziek combineerde rock, klassiek, jazz en elektronische experimenten.

Bekende albums zijn:

Emerson, Lake & Palmer   (1970), met Lucky Man (met een van de eerste Moog-solo’s in popmuziek). Tarkus (1971), een episch conceptalbum, Trilogy (1972), hierop bracht Keith Emerson zijn compositorische én technische meesterschap volledig tot bloei. Pictures at an Exhibition (1971), een bewerking van Moessorgski’s werk en Brain Salad Surgery (1973), met het iconische Karn Evil 9

Emerson gebruikte innovatieve instrumenten zoals de Moog synthesizer, Hammond-orgel, en Clavinet, en stond bekend om zijn virtuoze technische beheersing en zijn flamboyante podiumoptredens, waaronder het bespelen van zijn toetsenborden met dolken en het slaan of tokkelen op de snaren van zijn piano. De messen gebruikte hij om de toetsen vast te zetten zodat een bepaalde toon of akkoord bleef klinken terwijl hij zijn handen vrij had om andere dingen te doen. Zijn optredens waren niet zomaar show; ze waren een verlengstuk van zijn muzikale drang om volledig controle te hebben over zijn instrument — en tegelijk een gevecht ermee aan te gaan.

Na het uiteenvallen van ELP in 1979 werkte Emerson aan solo-projecten en film- en televisiemuziek, o.a. voor Inferno (1980) van Dario Argento en Nighthawks (1981). In de jaren ’80–’90 hergroepeerde hij zich meerdere keren met Lake en Palmer (en kort met Cozy Powell als ELPowell). In zijn latere jaren bleef hij optreden, hoewel hij gezondheidsproblemen kreeg, waaronder zenuwschade aan zijn rechterhand, wat zijn spel ernstig belemmerde.

Keith Emerson overleed in de nacht van 10 op 11 maart 2016 op 71-jarige leeftijd in zijn huis in Santa Monica. Hij werd gevonden met een schotwond in zijn hoofd. Op 16 maart maakte de lijkschouwer bekend dat de doodsoorzaak zelfdoding was. Vermoed wordt dat Emerson depressief was over het achteruitgaan van zijn technische vaardigheid als gevolg van een spierziekte in zijn rechterhand.

Emerson wordt beschouwd als een van de meest invloedrijke toetsenisten in de geschiedenis van de rockmuziek. Hij was een bruggenbouwer tussen klassiek en rock. en bracht de synthesizer naar de voorgrond van rockmuziek. Zijn flamboyante speelstijl beïnvloedde generaties toetsenisten, zoals Rick Wakeman (Yes), Jordan Rudess (Dream Theater) en Tony Banks (Genesis).

Emerson was een van de eersten die een Moog-modular synthesizer op het podium gebruikte — een reusachtig en destijds experimenteel apparaat. Hij werkte ooit samen met Moog-uitvinder Bob Moog zelf aan het verbeteren van de synthesizers.

Zijn autobiografie Pictures of an Exhibitionist (2003) biedt een humoristische en open blik op zijn leven.